مطالعه اجزاء مقاومت در مرحله گیاهچه به بیماری زنگ قهوه ای(puccinia triticina eriksson) در تعدادی از ارقام تجاری گندم

نویسندگان

مسلم میرزانیا

مصطفی درویش نیا

هادی احمدی

داریوش گودرزی

محمود نصرالهی

چکیده

بیماری زنگ قهوه­ای (برگی) گندم با عامل puccinia triticina eriksson از مخربترین بیماری­های قارچی گندم است که هر ساله در بسیاری از مناطق گندم­کاری ایران با شدت­های مختلف باعث خسارت و کاهش عملکرد محصول گندم می­شود. به منظور مطالعه اجزاء مقاومت به این بیماری، 31 رقم تجاری گندم تحت شرایط کنترل شده و در مرحله گیاهچه­ای در گلخانه، با یک جدایه زنگ قهوه­ای (نژاد chhls) از لرستان مایه زنی و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این تحقیق، اجزاء مقاومت شامل تیپ آلودگی و دوره نهفتگی مورد مطالعه قرار گرفت. تعیین دوره نهفتگی به صورت تعداد روز از مایه­زنی تا ظهور اولین جوش روی برگ که 8 روز پس از مایه زنی شروع و تا 14 روز پس از مایه زنی ادامه داشت و تیپ آلودگی به روش رولفز در مقیاس (4-0) محاسبه گردید. نتایج مطالعه نشان داد که صفات تیپ آلودگی و دوره نهفتگی دارای همبستگی منفی (6463/0-) در سطح 1% می­باشند. ارقام اروم بیشترین دوره نهفتگی و کمترین تیپ آلودگی و بولانی به عنوان رقم حساس کمترین دوره نهفتگی و بیشترین تیپ آلودگی را داشتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام برای تیپ آلودگی در سطح 1% دارای اختلاف معنی­دار می­باشند ولی برای دوره نهفتگی اختلاف آنها معنی­دار نگردید. در تجزیه خوشه­ای مربوط به صفات مورد مطالعه ارقام گندم در مقاومت به زنگ قهوه­ای به سه گروه مجزا مقاوم، نیمه مقاوم و حساس تقسیم شدند. گروه مقاوم شامل (خزر1، گلستان، بک کراس روشن بهاره، بم، نیشابور، بک کراس روشن زمستانه، هیرمند و اروم) گروه نیمه مقاوم شامل (سیستان، کویر، پارسی، نوید، مغان1، مغان2، مهدوی، افلاک، میهن الموت، بهار، داراب2، شیراز، چناب، البرز و فلات) و گروه حساس شامل (زارع، مغان3، اترک، زرین، ارگ، اروند و بولانی) می باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه اجزاء مقاومت در مرحله گیاهچه به بیماری زنگ قهوه‌ای(Puccinia triticina Eriksson) در تعدادی از ارقام تجاری گندم

بیماری زنگ قهوه‌ای (برگی) گندم با عامل Puccinia triticina Eriksson از مخربترین بیماری‌های قارچی گندم است که هر ساله در بسیاری از مناطق گندم‌کاری ایران با شدت‌های مختلف باعث خسارت و کاهش عملکرد محصول گندم می‌شود. به منظور مطالعه اجزاء مقاومت به این بیماری، 31 رقم تجاری گندم تحت شرایط کنترل شده و در مرحله گیاهچه‌ای در گلخانه، با یک جدایه زنگ قهوه‌ای (نژاد CHHLS) از لرستان مایه‌ز...

متن کامل

ارزیابی مقاومت به زنگ قهوه ای در مرحله گیاه بالغ در تعدادی از ارقام گندم نان

سابقه و هدف: از جمله بیماری‌های قارچی مهم گندم در سراسر جهان سه زنگ سیاه ، زرد و قهوه‌ای هستند که باعث کاهش شدید عملکرد آن می‌شوند. زنگ قهوه‌ای با عاملPuccinia triticina Eriks. یکی از مخرب‌ترین بیماری‌های گندم درسطح جهان از جمله ایران می‌باشد، که علاوه بر کاهش عملکرد دانه، باعث افت کیفی آن نیز می‌گردد. هدف از این پژوهش ارزیابی تعدادی از ارقام گندم نان براساس صفات و شاخص‌های مقاومت به زنگ قهوه‌ا...

متن کامل

بررسی ژنتیکی مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم در مرحله گیاهچه ای

بیماری زنگ قهوه ای (Brown rust or Leaf rust) که توسط قارچ Puccinia recondita f. sp. tritici ایجاد می شود، یکی از بیماریهای مهم گندم است که در سراسر جهان شیوع دارد. به منظور تعیین نحوه توارث مقاومت به زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم، یک تلاقی دیالل یک طرفه بین لاین های N-75-1، N-75-8، N-75-11، N-75-13، N-75-15، N-75-20 و رقم حساس بولانی انجام شد. والدین و F1ها در مرحله گیاهچه ای د...

متن کامل

بررسی ژنتیکی مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم در مرحله گیاهچه ای

بیماری زنگ قهوه ای (brown rust or leaf rust) که توسط قارچ puccinia recondita f. sp. tritici ایجاد می شود، یکی از بیماریهای مهم گندم است که در سراسر جهان شیوع دارد. به منظور تعیین نحوه توارث مقاومت به زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم، یک تلاقی دیالل یک طرفه بین لاین های n-75-1، n-75-8، n-75-11، n-75-13، n-75-15، n-75-20 و رقم حساس بولانی انجام شد. والدین و f1ها در مرحله گیاهچه ای د...

متن کامل

مطالعه تنوع پاتوتایپ ها و فاکتورهای بیماری زایی قارچ puccinia triticina eriksson عامل بیماری زنگ قهوه ای گندم در ایران

بیماری زنگ قهوه ای (برگی) گندم که توسط قارچ  puccinia triticina erikssonبه وجود می­آید، یکی از بیماری های مهم گندم است که در بسیاری از مناطق گندم کاری ایران با شدت های مختلف دیده می شود. در طی سال­های 1386 و 1387 نمونه های برگی آلوده به این بیماری از مناطق مختلف کشور جمع آوری شد. در مجموع پاتوتایپ 51 جدایه با فرمول بیماری زایی/ غیر بیماری زایی تعیین شد. در برخی از مناطق فنوتیپ های بیماری زایی م...

متن کامل

وراثت‌ مقاومت به بیماری زنگ زرد در تعدادی از ارقام تجاری و ژنوتیپ‌های انتخابی امید‌بخش گندم استان فارس*

به منظور مشخص شدن نحوه توارث مقاومت به بیماری زنگ زرد و تعداد ژن‌های دخیل در مقاومت به بیماری در 17 لاین انتخابی امیدبخش گندم مربوط به اقلیم معتدل کشور، دو لاین انتخابی S-78-11 و S-79-10 از ژنوتیپ‌های امیدبخش اقلیم گرم و چهار رقم گندم تجارتی داراب 2، نیک نژاد، بهار و استار، تلاقی‌های بسیاری از این ارقام و لاین‌ها با رقم حساس استاندارد Avocet S انجام شده و بذرهای F1 ، F2 و F3 از هر تلاقی تولید ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
بیماریهای گیاهی

ناشر: انجمن بیماری شناسی گیاهی ایران

ISSN 2774-0006

دوره 51

شماره 2 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023